สถานีวิจัยดอยปุย ตั้งอยู่ที่ ถนนศรีวิชัย ตำบลสุเทพ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ อยู่ในพื้นที่เขตอุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย ตรงข้ามกับพระตำหนักภูพิงคราชนิเวศน์ อยู่ในความดูแลของสถานีวิจัยดอยปุย ที่ถือว่าเป็นสถานีวิจัยแห่งแรกและแห่งเดียวของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานพื้นที่ให้สนองพระราชดำริการดำเนินงาน ของมูลนิธิโครงการหลวง และมีการศึกษาวิจัยพืชหลายชนิดก่อนนำไปขยายผลให้แก่เกษตรกรปลูกเชิงพาณิชย์
ประวัติความเป็นมาของสถานีวิจัยดอยปุย
- พ.ศ. 2506 คณะวนศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้เริ่มดำเนินงานเกี่ยวกับการจัดการลุ่มน้ำบนภูเขาขึ้น โดยเริ่มจากงานที่ “ห้วยคอกม้า” ดอยปุย จ.เชียงใหม่
- พ.ศ. 2507 รัฐบาลได้ตั้งคณะกรรมการดำเนินงานเกี่ยวกับการจัดการลุ่มน้ำขึ้น และคณะกรรมการได้แต่งตั้งให้ ศาสตราจารย์เทียม คมกฤส คณบดีคณะวนศาสตร์ เป็นประธานคณะอนุกรรมการโดยเลือกพื้นที่ดำเนินการบริหารลุ่มน้ำห้วยแม่ไนเป็นลุ่มน้ำตัวอย่างการดำเนินงานจัดการลุ่มน้ำ
- พ.ศ. 2508 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ได้มอบหมายให้รองศาสตราจารย์อรรถ บุญนิธี และศาสตราจารย์ปวิณ ปุณศรี ซึ่งเป็นผู้ที่ปฏิบัติงานทางด้านพืชเน้นเกี่ยวกับไม้ผลยืนต้น เนื่องจากเล็งเห็นว่าเป็นพืชที่มีคุณสมบัติทดแทนไม้ป่าในแง่ของการอนุรักษ์ ต้นน้ำลำธารได้ โดยใช้ชื่อโครงการว่า “โครงการศึกษาไม้ผล” ในโครงการจัดการลุ่มน้ำห้วยแม่ไน จ.เชียงใหม่ ทำการทดลองปลูกพันธุ์ไม้ผลเมืองหนาว เพื่อประโยชน์ในการหาทางส่งเสริมให้ชาวเขาได้ปลูกเป็นอาชีพ
- พ.ศ. 2512 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลเดช เสด็จฯ ไปเยี่ยมหมู่บ้านชาวเขาและได้พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์จำนวน 200,000 บาท ซื้อสวนผลไม้ และใช้ชื่อว่า “สวนสองแสน” สืบมาจนปัจจุบัน
สถานีวิจัยดอยปุยตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย บนเทือกเขาดอยปุย ถ.ศรีวิชัย ต.สุเทพ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ 50200 อยู่ตรงข้ามกับพระตำหนักภูพิงค์ราชนิเวศน์
ปัจจุบันมีพื้นที่แปลงทดลอง 3 แปลง ดังนี้
- สวนบวกห้า ตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2509 มีพื้นที่ทั้งหมด 39 ไร่ ซึ่งเป็นที่ตั้งของสำนักงานสถานีชื่อ “อาคารเทียม คมกฤส” สโมสร บ้านรับรอง บ้านพักเจ้าหน้าที่และคนงาน ในส่วนของบริเวณแปลงทดลองทดลองซึ่งมีเนื้อที่ประมาณ 6 ไร่จะประกอบไปด้วยอาคารห้องปฏิบัติการห้องเก็บพัสดุ โรงเรือนต่างๆ แปลงทดลองพืชล้มลุกและแปลงไม้ผลยืนต้น
- สวนสองแสน ตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2512 มีพื้นที่ทั้งสิ้น 119 ไร่ 2 งาน 2.5 ตารางวา โดยเป็นพื้นที่ซึ่งใช้เป็นแปลงทดลอง 74 ไร่ 1 งาน97.5 ตารางวา สวนนี้นับเป็นสวนประวัติศาสตร์ของการเกษตรบนที่สูงคือเป็นสวนที่พระบาท สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ได้ พระราชทานพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์จำนวน “200,000 บาท (สองแสนบาท)” เมื่อปี พ.ศ. 2512 เพื่อทรงสนับสนุนการดำเนินงานวิจัยและพัฒนาบนที่สูง เพื่อการ จัดหาพื้นที่เพิ่มเติมให้กับมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ดำเนินการศึกษาวิจัย โดยจัดซื้อสวนผลไม้ของชาวบ้านเพื่อใช้พัฒนาเป็นพื้นที่ในการวิจัย ณ สถานีวิจัยดอยปุย ซึ่งต่อมาเรียกชื่อพื้นที่ดังกล่าวนี้ว่า “สวนสองแสน” ปัจจุบันอยู่ในความดูแลของสถานีวิจัยดอยปุย ซึ่งถือเป็นสถานีวิจัยแห่งแรกและแห่งเดียวของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานพื้นที่ให้สนองพระราชดำริการดำเนินงาน ของ มูลนิธิโครงการหลวงปัจจุบันแปลงทดลองส่วนใหญ่ได้ใช้ประโยชน์ในการศึกษาทดลองการผลิตพลับและ ลิ้นจี่เป็นส่วนใหญ่ นอกจากนี้ยังจัดให้มีบ้านพักรับรอง บ้านพักคนงาน โรงเรือนเพาะชำไม้ดอกไม้ประดับกระถาง
- สวนบุญรอด ตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2530 สวนนี้มีพื้นที่ 25 ไร่อยู่ติดกับหมู่บ้านม้ง ดอยปุย โดยได้รับการบริจาคจากบริษัท บุญรอดบริวเวอรี่ จำกัด เดิมมีการปลูกไม้ผลยืนต้นต่างๆ เช่น บ๊วย ลิ้นจี่ และสาลีปัจจุบัน วางแผนผังแปลงใหม่เพื่อปลูกพลับสำหรับงานวิจัยและงานหารายได้ของสถานีต่อไป
ขอบคุณข้อมูลประวัติความเป็นมาจาก www.agr.ku.ac.th
ด้านในของสถานีวิจัยดอยปุยยังเป็นที่เรียนรู้ในการปลูกพืชพันธุ์ต่างๆอีกด้วยนะครับ ซึ่งใครสนใจก็สามารถเข้าไปศึกษาและชมกันได้ ซึ่งด้านในจะมีโรงเรือนวิจัยเห็ดพันธุ์ต่างๆ มีห้องชมปฏิบัติการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ และศึกษาพื้นที่สำหรับการทดลองปลูกพืชล้มลุกทั้งในโรงเรือนและกลางแจ้งด้วย และในการเข้าชมสถานีวิจัยดอยปุยนั้น เราจะได้รับความรู้จากนักวิชาการที่ชำนาญด้านการเกษตร ที่จะมาให้ความรู้และคำแนะนำในด้านการใช้เทคโนโลยีพืชบนพื้นที่สูงสำหรับชาวเกษตรและบุคคลทั่วไปอีกด้วยนะครับ
สถานีวิจัยดอยปุย
ที่ตั้ง : 174 หมู่ 12 ถ.ศรีวิชัย ต.สุเทพ อ.เมือง จ.เชียงใหม่ 50200 โทร.053-211-142
โทรศัพท์ : 053 211 142
Add friend ที่ @topcm
