ท็อปเชียงใหม่จะพาไปชมวัดใหญ่นอกเมือง ที่มีตำนานเรื่องราวมากมายอีกแห่งหนึ่งในอำเภอดอยสะเก็ด วัดพระธาตุดอยสะเก็ด ตั้งอยู่บนเขาสามารถมองเห็นได้ในระยะไกล หากขับรถมาจากตัวเมืองเชียงใหม่ประมาณ 25 นาทีก็ถึงแล้วครับ
วัดพระธาตุดอยสะเก็ด ตั้งอยู่ใกล้แหล่งชุมชนด้านล่างวัดติดกับตลาดมีผู้คนมากมายในเมืองเก่าแห่งนี้ จากตลาดสดดอยสะเก็ด จะมีบันไดนาคค่อนข้างสูงชัน เชื่อมต่อขึ้นไปถึงตัววัดพระธาตุดอยสะเก็ดสามารถเดินขึ้นบันไดได้ แต่ก็มีอีกทางเลือกยอดนิยมคือขับรถขึ้นไปด้านบนที่ตั้งของพระธาตุดอยสะเก็ดเลยก็ได้ครับ
เมื่อปี 2557 ได้มีเรื่องฮือฮาเล็กน้อย เมื่อพระโพธิรังษี (พายัพ ฐิตปุญโญ) เจ้าคณะอำเภอดอยสะเก็ด และเป็นเจ้าอาวาสวัดพระธาตุดอยสะเก็ดด้วย ได้นิมิต เห็นแสงขึ้นที่ยอดเขาแห่งนี้ จึงพาคนงานของวัด ไปเสาะหาโดยได้ขึ้นมาถือร่มเอาแทง ไปตามใบไม้แห้งที่ทับถ่มกัน พบมีรองพระพุทธบาทของพระพุทธเจ้าในเนื้อหินป่าไม้ จึงให้คนงานเอาน้ำมาล้าง ปรากฏว่า พบเป็นรอยพระพุทธบาท ที่สมบูรณ์มากจึงได้เล่าให้สาธุชนศรัทธาที่มาทำบุญฟัง กระทั่งญาติโยมไปเล่ากันปากต่อปาก จึงได้สร้างมณฑปครอบไว้ชั่วคราว ต่อมาได้รับเงินบริจาคสนับสนุนเพิ่มมากขึ้นจึงได้สร้างมณฑปสวยงาม ไว้ให้ประชาชนขึ้นไปกราบสักการะ
เนื่องจากวัดดอยสะเก็ดตั้งอยู่บนเขา ทำให้ภายในวัดมีจุดชมวิวหลายจุด มองเห็นเมืองเชียงใหม่และชุมชนด้านล่างวัด นอกจากนี้ภายในวัดยังมีสิ่งน่าสนใจหลายอย่างเช่น
- พระเจดีย์ ซึ่งเป็นที่บรรจุพระเกศาธาตุ อายุร่วม 1,000 ปี เป็นเจดีย์องค์ใหญ่สูง สวย สง่า สร้างครอบองค์เก่าไว้ ภายในมีพระบรมสารีริกธาตุอันเป็นปูชนียวัตถุอันศักดิ์สิทธิ์ เป็นที่สักการะเคารพของชาวอ าเภอดอยสะเก็ด ทุกปีในเดือน 8 เป็ง (ขึ้น 15 ค่ า เดือน 6 ใต้) ทางวัดจะอันเชิญพระบรมสารีริกธาตุ ลงมาจากที่ประดิษฐานให้พุทธศาสนิกชนสรงน้ า และจะมีปรากฏสิ่งอันเป็นปาฏิหาริย์ทุกครั้ง นอกจากนั้น ยังมีพระพุทธรูปบูชาทองค า พระพุทธรูปทองส าริด อีกจำนวนมากเพื่อให้พุทธศาสนิกชน ได้สักการบูชาสืบไป
- วิหารจัตุรมุข สร้างเมื่อปี พ.ศ. 2520 ด้านหน้ามีรูปปั้นหนุมานอมจันทร์ติดบันได ภายในมีจิตรกรรมฝาผนังปริศนาธรรมที่มีชื่อเสียง บ่งบอกเรื่องราว แห่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่เป็นคติธรรม เพื่อให้ศรัทธาสาธุชนได้นำไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนา จิตใจ และดำเนินชีวิตได้ ปัจจุบันเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูป พระเจ้า 5 พระองค์เป็นพระ ประธานในวิหารจัตุรมุข
ภาพปริศนาธรรมที่มีชื่อเสียงมาก
ภายในวิหารจัตุรมุข
- ต้นศรีมหาโพธิ์ 1) หน่อกล้าจากพุทธคยา ประเทศอินเดีย อัญเชิญมาโดย พระเทพวิสุทธิคุณ เจ้าคณะจังหวัดเชียงใหม่องค์ปัจจุบัน ทรงปลูกโดย สมเด็จพระสังฆราช (วาส วาสนมหาเถระ) วัดราชบพิตร กรุงเทพมหานคร และพระอุดมวุฒิคุณ อดีตเจ้าคณะจังหวัดเชียงใหม่ และ พระครูมงคลศีลวงศ์ อดีตเจ้าคณะอำเภอดอยสะเก็ด หรือพระเทพวิสุทธิคุณเจ้าคณะจังหวัดเชียงใหม่ ทรงปลูกร่วมกันเมื่อ วันที่ 29 ธันวาคม 2524 2) หน่อกล้าจากประเทศศรีลังกา โดยคุณพงษ์พันธ์พรหมขัติแก้ว อุปทูต ไทยประจ าประเทศศรีลังกา ทรงปลูกโดยสมเด็จพระมหานากะภัตตันตะเถระ สังฆราชประเทศศรีลังกา เมื่อวันที่ 19 พฤษภาคม 2529
- อุโบสถ ลักษณะทรงไทยล้านนา ได้บูรณปฏิสังขรณ์ใหม่ เมื่อปีพ.ศ.2538 ก่อสร้างด้วยคอนกรีตโบราณ ก่ออิฐถือปูน ขนาดกว้าง 6 เมตร ยาว 22 เมตร
- ลานโพธิ์ ลานกิจกรรมทางวัฒนธรรมและประเพณีส าคัญต่างๆ ของวัด มีการปลูกต้นพระศรีมหาโพธิ์ หน่อกล้าจากพุทธคยาจากประเทศอินเดีย และต้นพระศรีมหาโพธิ์ หล่อกล้าจากพุทธคยาจากประเทศศรีลังกา เป็นภูมิทัศน์สัญลักษณ์ทางพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังมีบ่อน้ าโบราณที่มีมาแต่อดีตพระพุทธรูปปางนาคปรก และระฆังโบราณแขวนประดับไว้ ณ ลานด้านหน้าอาคารสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) พรหมรังสี
- ศาลารายบนลานโพธิ์ เป็นศาลาแบบเรียบง่ายสร้างด้วยคอนกรีตเสริมเหล็กทรงไทยชั้นเดียวกว้าง 4 เมตร ยาว 15 เมตร หลังคามุงกระเบื้องเคลือบสีส้มอิฐ ยกช่อฟ้า เป็นประดิษฐ์ฐานพระพุทธรูปประจ าวันทั้งเจ็ด พระพุทธรูปสัมฤทธิ์ผลหรือหลวงพ่อพระเจ้าทันใจ พระพุทธสิหิงค์จ ำลอง หล่อด้วยทองเหลือง ปางมารวิชัย ศิลปะเชียงแสน ฯลฯ
- อาคารสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต) พรหมรังสี สร้างเมื่อปี พ.ศ. 2541-๒2542 ลักษณะคอนกรีตเสริมเหล็ก ก่ออิฐถือปูน 2 ชั้น ขนาดกว้าง 25 เมตร ยาว 40 เมตร ด้านล่างประดิษฐานรูปเหมือนพระพุฒาจารย์ (โต) พรหมรังสีเพื่อให้พุทธศาสนิกชนทั่วไปได้กราบไหว้บูชา ด้านบนเป็นส านักคณะสงฆ์ส านักงานเจ้าคณะอ าเภอดอยสะเก็ด ห้องประชุมเล็ก และห้องประชุมใหญ
นี้เป็นเพียงตัวอย่างสิ่งที่น่าสนใจภายในวัดพระธาตุดอยสะเก็ด จริงๆ แล้วพื้นที่วัดกว้างขวางมาก มีจุดสนในอีกมากมาย ต้องใช้เวลาหลายชั่วโมงจึงจะทั่วครับ ว่างๆ ลองมาใช้เวลากับครอบครัวที่วัดแห่งนี้ครับ
พระโพธิรังษี (พายัพ ฐิตปุญโญ) เจ้าคณะอำเภอดอยสะเก็ด และเป็นเจ้าอาวาสวัดพระธาตุดอยสะเก็ด
ประวัติย่อวัดพระธาตุดอยสะเก็ด
วัดพระธาตุดอยสะเก็ด ตั้งอยู่บนดอยสะเก็ด ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นวัดประจำอำเภอดอยสะเก็ด เป็นวัดที่มีประวัติความเป็นมายาวนาน มีเรื่องราวกล่าวขานมากมายเกิดการโยงใยเป็นตำนานที่ผูกกับประวัติของเมืองเชียงใหม่ ประวัติของพระธาตุในเมืองเชียงใหม่ รวมถึงประวัติศาสตร์ของแผ่นดินล้านนา ด้วยเรื่องราวอันซับซ้อนนี้ ยากที่จะอธิบายให้จบในบทเดียว จะขอกล่าวถึงตำนานที่เป็นต้นกำเนิดของวัดพระธาตุดอยสะเก็ดแห่งนี้
ตำนานวัดพระธาตุดอยสะเก็ด ได้ถูกบันทึกไว้มาตั้งแต่สมัยพุทธกาล เมื่อองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสรู้ธรรมแล้ว พระองค์ได้มาปรากฏกายทิพย์บนดอยแห่งหนึ่ง ใกล้ๆ กันมีหนองน้ำซึ่งเป็นที่อยู่ของพญานาคสองตน พญานาคทั้งสองได้เห็นองค์พระพุทธเจ้าทรงเปล่งแสงแสดงปาฏิหาริย์เป็นอัศจรรย์ยิ่ง พญานาคเกิดความเลื่อมใสศรัทธา จึงได้แปลงกายเป็นมนุษย์ แล้วนำดอกบัวในหนองน้ำไปถวายแด่พระพุทธองค์เป็นพุทธบูชา พระองค์ทรงรับดอกบัวแล้วได้ประทานพระเกศาธาตุแก่พญานาคคู่นั้น พญานาคจึงได้ก่อกองหินขึ้นมาเพื่อบรรจุพระเกศาธาตุประดิษฐานไว้บนดอยแห่งนี้
กาลเวลาเลยผ่าน ต่อมาได้มีนายพรานมาพบเห็นกองหินที่ภายในบรรจุพระเกศาธาตุ เกิดความศรัทธาอัศจรรย์ใจ จึงได้บอกกล่าวชักชวนให้มวลมหาประชนคนในละแวกนั้นขึ้นไปสักการบูชา และให้ช่วยกันก่อร่างสร้างเป็นพระเจดีย์ขึ้นใหม่ให้ดูดีกว่ากองหินที่มีอยู่เดิม ขณะนั้นเอง ชาวบ้านได้ช่วยกันตั้งชื่อดอยแห่งนี้ ผลสรุปออกมาเป็นเอกฉันท์ว่า “ดอยเส้นเกศ” เหตุผลเพราะว่าเป็นดอยที่บรรจุเส้นผม หรือ เส้นเกศของพระพุทธเจ้านั้นเอง จึงได้สันนิษฐานต่อไปว่า คำว่าดอยเส้นเกศได้ถูกเรียกเพี้ยนมาเป็น “ดอยสะเก็ด”
หรืออีกข้อสันนิษฐานหนึ่ง ขณะที่พญานาคได้แปลงร่างกลายเป็นมนุษย์เพื่อนำดอกบัวไปถวายพระพุทธเจ้า พญานาคต้อง สละเกล็ด ออกเพื่อให้ผิวเรียบเนียน ชาวบ้านจึงเรียกดอยแห่งนี้ว่า “ดอยสละเกล็ด” เมื่อเวลาผ่านไปจนถูกเรียกเพี้ยนมาเป็น “ดอยสะเก็ด”
ไม่ว่าจะด้วยข้อสันนิษฐานถึงที่มาประการใด พระธาตุดอยสะเก็ดแห่งนี้ได้มีพุทธศาสนิกชนขึ้นมานมัสการเจดีย์เกศาธาตุจำนวนมากในทุกยุคทุกสมัย เมื่อมีชาวบ้านเริ่มมาอาศัยอยู่บริเวณเชิงดอยเป็นจำนวนมาก ทางหน่วยงานราชการโดยกระทรวงมหาดไทย จึงได้จัดตั้งขึ้นเป็นอำเภอ โดยใช้ชื่อว่า “อำเภอดอยสะเก็ด” ดั่งชื่อของพระธาตุอันศักดิ์สิทธิ์ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2445 เป็นต้นมา
พระเจดีย์องค์เดิมที่สร้างไว้เป็นรูปแบบล้านนา ต่อมาได้มีการบูรณะสร้างขึ้นใหม่เมื่อปี พ.ศ. 2536 สร้างด้วยคอนกรีตเสริมเหล็กสูง 30 เมตร ครอบองค์เดิมเพื่อให้มีลักษณะสูงเด่นเป็นสง่า วิหารจัตุรมุขภายในมีจิตรกรรมฝาผนังปริศนาธรรม บ่งบอกเรื่องราวของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่เป็นคติธรรม เพื่อให้ศรัทธาสาธุชนได้นำไปประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิตต่อไปในอนาคต
ที่ตั้ง: เลขที่ 304 หมู่ 3 บ้านเชิงดอย ตำบลเชิงดอย อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ รหัสไปษณีย์ 50220
โทร: 053-865709
การเดินทางไปวัดพระธาตุดอยสะเก็ด
จากตัวเมืองเชียงใหม่ใช้เส้นทางหมายเลข 118 (เชียงใหม่-ดอยสะเก็ด) เส้นที่อยู่ติดห้างเซนทรัลเฟสติวัล ขับออกนอกเมืองไป 16 กิโลเมตร จะสังเกตเห็นวัดอยู่บนเขา และมีทางแยกขวาเข้าไปครับ โดยขับผ่านตลาดและลัดเลาะขึ้นตามแนวเขาเข้าไปบนยอด