ท็อปเชียงใหม่พาไปชมสุดยอดงานศิลปะและสถาปัตยกรรมล้านนาโบราณ ที่เป็นต้นแบบของวิหารอื่นๆ ตามสถานที่สำคัญ อีกหลายแห่งในเชียงใหม่ “วัดต้นเกว๋น” วัดเล็กๆ ที่อยู่ในตำบลหนองควาย อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ คำว่าต้นเกว๋นนั้น ก็คือ ต้นตะขบป่า มีผลลักษณะสีแดงเข้มถึงม่วงและกินได้ ภายในวัดมีต้นเกว๋นอยู่ เลยตั้งชื่อว่า วัดต้นเกว๋น ก่อนมาเปลี่ยนชื่อเป็นวัดอินทราวาส แต่คนเชียงใหม่ก็ยังนิยมเรียกวัดต้นเกว๋นกันครับ
วัดต้นเกว๋น เป็นวัดเก่าแก่ที่มีความสำคัญในอดีต เพราะเป็นที่พักขบวนพระบรมธาตุศรีจอมทอง จากอำเภอจอมทอง มาที่เชียงใหม่ ในอดีตเป็นประเพณีที่เจ้าหลวงเมืองเชียงใหม่ มีการสรงน้ำพระธาตุ คือจากวัดพระธาตุจอมทองมาก็เดินทางมาด้วยขบวนช้าง ขบวนม้า แล้วแวะมาที่วัดต้นเกว๋น ให้ประชาชนแถวนี้สรงน้ำพระธาตุศรีจอมทอง หลังจากนั้นก็อัญเชิญไปที่วัดสวนดอก 3 วัน 7 วัน แล้วก็ขึ้นวัดพระธาตุดอยสุเทพ เป็นประจำทุกปี เป็นเรื่องของเจ้านายฝ่ายเหนือในอดีต
วัดต้นเกว๋น เป็นวัดเก่าแก่ที่มีลักษณะงดงามมาก สิ่งที่น่าสนใจ คือ ศาลาจัตุรมุข ซึ่งพบเพียงหลังเดียวในภาคเหนือ นอกจากนี้ ศิลปกรรมล้านนาดั้งเดิมภายในวัดนี้ยังจัดว่าเป็นต้นแบบที่สมบูรณ์และมีคุณค่ามาก สมาคมสถาปนิกสยามประกาศให้เป็นอาคารอนุรักษ์ดีเด่นเมื่อปี พ.ศ. 2532 วัดต้นเกว๋น เป็นลักษณะสถาปัตยกรรมที่แสดงออกถึงแบบแผนทางศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมล้านนา ที่งดงามและทรงคุณค่า แม้จะได้รับการบูรณะซ่อมแซม แต่ยังคงไว้ซึ่งศิลปะแบบดั้งเดิม วิหารวัดต้นเกว๋นต้นแบบหอคำหลวงที่งานพืชสวนโลก
ประวัติ
สร้างขึ้นประมาณ จ.ศ. 1218 (พ.ศ. 2399-2412) สมัยระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ เป็นเจ้าหลวงปกครองนครเชียงใหม่ ต้นเกว๋น (ชื่อต้นไม้ชนิดหนึ่งตามภาษาพื้นเมืองล้านนา) ซึ่งมีอยู่ในบริเวณที่ สร้างวัด จึงได้ชื่อวัดครั้งแรกว่า “วัดต้นเกว๋น” ต่อมาจึงเปลี่ยนชื่อใหม่ว่า “วัดอินทราวาส” มาจากชื่อของ เจ้าอาวาสที่สร้างวัดผสมกับคำว่าเจ้าอาวาส (อินทร์ + อาวาส)
วัดต้นเกว๋น เป็นลักษณะสถาปัตยกรรม ที่แสดงออกถึงแบบแผนทางศิลปกรรมและสถาปัตยกรรมล้านนา ที่งดงามและทรงคุณค่ายิ่ง แม้จะได้รับการบูรณะซ่อมแซม แต่ยังคงไว้ซึ่งศิลปะแบบดั้งเดิม
ความสำคัญ
เป็นวัดที่ใช้เป็นสถานที่พักกระบวนแห่พระบรมสารีริกธาตุ จาก อ. จอมทอง มานครพิงค์เชียงใหม่ สมัยก่อน ซึ่งถือเป็นประเพณีของเจ้าหลวงเชียงใหม่ วัดต้นเกว๋นเป็นเส้นทางสายเดิม กระบวนแห่ฯ ต้องแวะพักประดิษฐาน ณ ศาลาจตุรมุข เพื่อให้ประชาชนสรงน้ำสมโภชก่อนที่จะอัญเชิญเข้าเมืองเชียงใหม่
- วิหารสร้างเมื่อ จ. ศ. 1220(พ. ศ. 2401) ซึ่งได้บันทึกไว้ที่ใต้เพดานด้านเหนือด้วยอักษรไทยยวน (ตั๋วเมือง) นายช่างผู้สร้างวิหารมีความสามารถและชำนาญการแกะสลัก เช่น ลวดลายดอก ลายรูปสัตว์ที่หน้าจั่ว และช่อฟ้า ฐานชุกชีเป็นลายรูปปั้นดอกกูด ฝาหนังด้านหลังพระประธานเป็นซุ้มและมีพระพิมพ์โลหะติดฝาผนัง พระพิมพ์แบ่งได้ 2แบบคือ 1.แบบใบโพธิ์ปางมารวิชัยขนาด 2×4ซม. 2.แบบนาคปรก ขนาด 3×5ซม.
- มณฑปแบบจตุรมุขศิลปกรรมล้านนาใช้เป็นที่ประดิษฐานพระบรมธาตุชั่วคราว
- อาสน์สำหรับตั้งโกฏิพระบรมธาตุ เพื่อให้ประชาชนสรงน้ำ
- รินรองน้ำสุคนสินธุธารา คือน้ำอบ น้ำหอมที่ประชาชนสรงน้ำพระธาตุ
- เสลี่ยง สำหรับหามบั้งไฟจุดบูชา สมัยก่อนเรียกว่า “เขนีย”
- กลองโยนหรือ ก๋องปู่จา ใช้สำหรับตีในวันพระซึ่งได้ยินทั่วตำบลหนองควาย
กล่องปู่จาลูกนี้เสียงกังวานมากครับ
การเดินทางไปวัดต้นเกว๋น
วัดต้นเกว๋น สามารถเดินทางไปได้สองเส้นทางคือ
1.มาตามถนนสายเชียงใหม่-หางดง พอถึงสี่แยกสะเมิงก็เลี้ยวขวา จนถึงแยกต้นเกว๋นซึ่งจะมีตลาดวิบูรณ์ทอง ซ้ายมือ (สี่แยกข้ามคลองชลประทาน) ขับผ่านแยกต้นเกว๋นไปสัก 100 เมตร จะมีซอยเข้าทางซ้ายมือเข้าไปตามป้ายวัดจะอยู่ซ้ายมือในซอยนี้ หรือจะสังเกตุว่าวัดจะอยู่หลัง อบต.หนองควาย
2.มาทางถนนเลียบคลองชลประทาน เลยทางแยกวัดดอยคำหรือแยกราชพฤกษ์ ไปอีกสักเกือบ 2 กิโลเมตร จะพบ 4แยกต้นเกว๋น เลี้ยวขวาไปทางอำเภอสะเมิงได้เลย แต่เลี้ยวไปเพียง 100 เมตร ก็จะเจอซอยซ้ายมือเข้าวัดต้นเกว๋นครับ
วัดต้นเกว๋น (วัดอินทราวาส)
ที่ตั้ง หมู่ที่ 4 ตำบลหนองควาย อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่
โทร 0 5324 8604, 0 5324 8607