ตำบลหนองแฝก

ตำบลหนองแฝก แบ่งเป็น 8 หมู่บ้าน หมู่ 1 บ้านหนองสี่แจ่ง  หมู่2 บ้านสันป่าสัก  หมู่3 บ้านหนองแฝกหลวง หมู่4 บ้านหนองแฝกป่าคา หมู่ 5 บ้านหนองแฝก  หมู่ 6 บ้านกู่แดง  หมู่ 7 บ้านกู่แดง  หมู่8 บ้านสันป่าเดื่อ

ประวัติตำบลหนองแฝก

จากการสืบค้นมีข้อสังเกตคือ ทุกหมู่บ้านจะตั้งชื่อตาม สัญลักษณ์ ที่ปรากฏในหมู่บ้านนั้น ๆ  เช่น บ้านหนองสี่แจ่ง ก่อนสร้างหมู่บ้านจะมีหนองน้ำรูปสี่เหลี่ยม อยู่ก่อนแล้ว อยู่ทางทิศตะวันออกของวัด  ปัจจุบันนี้อยู่ในเขตตำบลสารภี ส่วนหนองน้ำปัจจุบันได้จากการขุดดินและนำดินที่ได้มาสร้างเป็นวัด และปรับแต่งหนองน้ำเป็นรูปสี่เหลี่ยมเพื่อเป็นสัญลักษณ์ของหมู่บ้านต่อไป ทั้งนี้ เนื่องจากหนองน้ำเดิมตื้นเขินตามธรรมชาติจนแทบไม่เหลือสภาพเดิมแล้ว อีกทั้งบริเวณดังกล่าว ปัจจุบันได้ถูกแยกให้เป็นเขตพื้นที่ในความดูแลของ บ้านปากกอง ตำบลสารภี แล้ว (คำว่า แจ่ง หมายถึง มุม หนองสี่แจ่ง หมายถึง หนองน้ำที่มีสี่มุม)

บ้านหนองสี่แจ่ง    เดิมขึ้นอยู่กับตำบลปากกอง ต่อมาตำบลปากกอง เปลี่ยนมาเป็นตำบลสารภี ทางราชการจึงได้แบ่งเขตให้บ้านหนองสี่แจ่งมารวมเป็นเขตการปกครองของตำบลหนองแฝก จนถึงทุกวันนี้   นายสุข    นามวงศ์   เดิมเป็นผู้ใหญ่บ้านบ้านปากกองอยู่แล้ว จึงได้โอนมาเป็นผู้ใหญ่บ้านคนแรกของหมู่บ้านหนองสี่แจ่ง  ต่อมาได้รับเลือกเป็นกำนัน จึงได้รับพระราชทานยศเป็นขุนหนองแฝกใฝ่กิจ

บ้านสันป่าสัก  แต่เดิม เป็นหมู่บ้านที่มีไม้สักอยู่มาก ครูบาอินถา  อิทรโส (พระครูอินถา) อายุ ๙๓ ปี เล่าให้ฟังว่า ไม้สักที่มีอยู่บ้านสันป่าสัก ได้นำมาเป็นเสาพระวิหารของวัดหนองแฝกในปัจจุบัน  แต่สำหรับบ้านสันป่าสัก ปัจจุบันนี้ ไม่มีไม้สักของเก่าแล้ว จะเหลือแต่เพียงที่ปลูกขึ้นใหม่

บ้านหนองแฝก  ตั้งชื่อตามหนองน้ำที่มีอยู่แล้วทางทิศใต้ของวัดหนองแฝก ไปจนถึงเขตบ้านสันป่าสัก มีหญ้าแฝกขึ้นมากตามริมขอบหนอง จึงเรียกว่าหนองแฝก ปัจจุบันนี้หนองน้ำนี้คงเหลือประมาณ ๔ ไร่เศษ  อยู่ในเขต หมู่ ๒ บ้านสันป่าสัก เพราะชาวบ้านใช้พื้นที่ดังกล่าวทำนาเสียส่วนมาก ต้นหญ้าแฝกก็ยังพอมีให้เห็นอยู่ในปัจจุบัน

บ้านกู่แดง  (กู่ หมายถึง สถูป)  บ้านกู่แดงมีกู่มาก ประมาณ ๕ แห่ง แต่มีอยู่กู่หนึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันตก ซึ่งมีความแตกต่างจากกู่อื่น ๆ คือ อิฐของกู่ จะมีสีแดง ผู้เฒ่าผู้แก่เคยเล่าว่าแต่เดิมเป็น    กู่แดนเมืองระหว่างเชียงใหม่ และลำพูน ต่อมาเมื่อสร้างหมู่บ้านขึ้นจึงตั้งชื่อตามลักษณะของอิฐและสีที่ปรากฏ  และส่วนหนึ่งคือมีการเรียกชื่อเพี้ยนจากคำว่าแดน เป็น แดง  ปัจจุบันเหลือซากอิฐของกู่เพียงไม่กี่ก้อน เนื่องจาก พื้นที่ส่วนใหญ่ถูกรุกล้ำและทำเป็นที่นาของชาวบ้าน

ตำบลหนองแฝก

ในปัจจุบัน มีทั้งหมด ๙ หมู่บ้าน ประกอบด้วย บ้านใหญ่ ๆ ๔  บ้าน ได้แก่ บ้านหนองสี่แจ่ง  สันป่าสัก   หนองแฝก   และกู่แดง  โดยแบ่งการปกครอง ออกเป็น ดังนี้

บ้านกู่แดง ประกอบด้วย หมู่ที่ ๑ และหมู่ที่ ๘

บ้านสันป่าสัก ประกอบด้วย หมู่ที่ ๒ และหมู่ที่ ๙

บ้านหนองแฝก  ประกอบด้วย หมู่ที่ ๓,หมู่ที่ ๔ และหมู่ที่๕

บ้านกู่แดง  ประกอบด้วย  หมู่ที่  ๖ และหมู่ที่ ๗

ตำบลหนองแฝก มีโบราณสถานที่สำคัญ แห่งหนึ่ง คือ เวียงเศรษฐี ซึ่งมีประวัติเรื่องเล่า ดังนี้

มีเศรษฐีชาวลัวะคนหนึ่ง ชื่อ กุมการ เป็นเศรษฐีช่างปั้นหม้อ ได้สร้างเมืองนี้ขึ้น เมื่อสร้างเสร็จได้ให้ชื่อเมืองนี้ว่า เวียงภุณชนคร (ชาวบ้านเรียกเวียงเศรษฐี ตราบจนทุกวันนี้)    แต่เดิมมีเนื้อที่กว้างมากแต่ชาวบ้านได้รุกล้ำทำเป็นที่นา และต่อมากลายเป็นส่วนลำไยแทน ตั้งอยู่ หมู่ที่ ๒ ตำบลหนองแฝก ปัจจุบันมีเนื้อที่เหลืออยู่ประมาณ ๑๖ ไร่ ปัจจุบันเป็นที่ตั้งของโรงเรียนประจำตำบล คือ โรงเรียนเวียงเศรษฐีวิทยา นอกจากจะมีอาคารเรียน อาคารโรงอาหารแล้ว ยังมีศาลพ่อปู่เป็นที่สักการบูชา และเคารพนับถือของคนทั่วไป ปัจจุบัน ได้มีการสร้างองค์พระเจ้าทันใจไว้บูชา ในบริเวณใกล้เคียงกัน (มีความเชื่อว่า หากใครอยากได้อะไรให้รวดเร็วทันใจ ก็ตั้งจิตอธิฐานขอได้ และมีคนไม่น้อยที่มักจะไปกราบไหว้เพื่อขอเลขเด็ดกับพ่อปู่)          จากร่องรอยซากวัตถุโบราณ เชื่อว่า เวียงเศรษฐี มีอายุไม่ต่ำกว่า หนึ่งพันห้าร้อยปี

สำหรับวัด ต่าง ๆ ทั้ง ๔ วัด ที่อยู่โดยรอบ มีอายุ การก่อสร้าง ดังนี้

วัดหนองสี่แจ่ง  สร้างประมาณ พ.ศ. ๒๓๙๘

วัดสันป่าสัก หรือวัดหวลการณ์ สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๔

วัดหนองแฝก  สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๕

วัดกู่แดง สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๓๓๕ (อ้างอิง หนังสือประวัติวัด กรมการศาสนา)

รหัสไปรษณีย์ ตำบลหนองแฝก อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ รหัสไปรษณีย์ 50140

จำนวนประชากรใน ตำบลหนองแฝก

ขอบคุณเทศบาลตำบลหนองแฝก